top of page

Gabrielle d’Estrées & Kobiety Władzy | Moje inspiracje

Gabrielle była kochanką króla Francji Henryka IV oraz wedle ogólnej opinii najpiękniejszą wówczas kobietą we Francji. Jej ród nie cieszył się najlepszą reputacją – w jej rodzinie od strony matki, Babou de Bourdaisiere było wiele kobiet, które słynęły z rozpusty (w tym sama matka Gabrielle, która uciekła z kochankiem od męża i dzieci). Sama Gabrielle była zakochana w innym mężczyźnie – przyjacielu króla, który odwzajemniał jej uczucie, i który naiwnie pochwalił się władcy tym, jak urodziwą ma ukochaną. Ten zaś, nadużywając swojej władzy rozkazał mu usunąć się w cień i sam przymusił młodszą od siebie o 20 lat Gabrielle do romansu. Z początku nie była ona przychylna Henrykowi, który nie podobał się jej, i który zajęty był wojną o swój kraj. Sytuacja zmieniła się kiedy odzyskał pełnię władzy.


Gabrielle d'Estrées jako księżna Beaufort
Gabrielle d'Estrées jako księżna Beaufort (źr. Wikipedia)

Gabrielle szybko zobaczyła w tym swoją szansę i postanowiła – mimo, iż Henryk miał żonę Małgorzatę, a ona sama męża – że poślubi władcę i zostanie królową. Henryk kochał ją do szaleństwa i zaczął starać się o unieważnienie swojego małżeństwa z Margot, ta zaś zgodziła się pod jednym warunkiem: jej miejsce zajmie księżniczka godna nosić francuską koronę, a nie „ta zdzira” jak mawiała o Gabrielle. Henryk zgodził się na ten warunek, zamierzając zapomnieć o nim kiedy tylko dostanie unieważnienie związku. Gabrielle, pewna swego zaczęła kreować się na kobietę, która zasiądzie na tronie Francji i jako matka królewskich dzieci, którym Margot nie mogła dać królowi. Otwarcie komunikowała światu o swoich aspiracjach, a ze swojej kolejnej ciąży zrobiła znak marketingowy przyszłej władczyni. Będąc jednak poza Paryżem odwiedziła swoich przyjaciół, którzy przywitali wieczerzą, po której źle się poczuła. Nazajutrz jej ciałem wstrząsały już konwulsję, a jej dziecko – martwe – trzeba było wyciągać z jej łona w kawałkach. Ostatecznie, wcześniej straciwszy kolejno mowę, wzrok i słuch – Gabrielle zmarła w straszliwych męczarniach z twarzą tak zdeformowaną, że praczki traciły przytomność na jej widok. Oficjalną przyczyną zgonu zostały komplikacje po porodzie – nigdy nie wyjaśniono jednak, dlaczego król, który kochał ją szczerze i na wieść o jej zgonie wpadł w prawdziwą rozpacz, został poinformowany o jej zgonie całe dwa dni przed faktyczną śmiercią ukochanej. Wiadome jest tylko jedno – wszyscy byli przeciwni temu, aby na tronie Francji zasiadła nałożnica.


Gabrielle d’Estrées i jej siostra księżna de Villars
Gabrielle d’Estrées (po prawej) i jej siostra, księżna de Villars (ok. 1594)

Sławny obraz, którym się inspirowałem to obraz anonimowego autora z tzw. drugiej szkoły Fontainbleau. Obraz jest bardzo symboliczny a wielu historyków do dziś mówi o nim jako o najbardziej tajemniczym i fascynującym dziele z królewskiej kolekcji. Postać po prawej stronie to oczywiście Gabrielle, jej sutka dotyka jej siostra, sugerując w ten sposób, że Gabrielle jest w ciąży oraz, że z jej piersi wypływać będzie mleko. Gabrielle trzyma w dłoni pierścień koronacyjny – znak, że zostanie królową. W głębi obrazu niańka szyje wyprawkę dla nienarodzonego następcy tronu. Historycy jednak nie są zgodni co do symboliki obrazu. A może przykryty zielonym suknem stół, to katafalk, zapowiadający śmierć białoskórej Gabrielle? I co oznacza rudy kolor włosów kobiety na drugim planie, czy nie jest symbolem zdrady? Czarownicy, która czyha na życie pięknej kochanki?


Izabela Gwizdak wcielająca się w postać Gabrielle


Każdego roku w Polsce u ponad 19 tys. kobiet diagnozuje się raka piersi, w tym raka sutka. Niestety, około 35% z nich nie ma szansy na wyleczenie z powodu zbyt późnego wykrycia choroby. Najczęstszym powodem jest późne zgłoszenie się do lekarza oraz brak wiedzy na temat wykonywania samobadania piersi. Nasz portret aktorki Izabeli Gwizdak wcielającej się w postać Gabrielle, oprócz tego, iż był częścią wystawy „Kobiety Władzy”, został oficjalnie włączony w kampanię fundacji Dotykam=Wygrywam, jako artystyczny apel i symbol samobadania piersi u kobiet.

bottom of page